... και όχι δεν αφορά κάποιο φυσικό φαινόμενο!
Διαβάζοντας πρόσφατα ένα αστυνομικό μυθιστόρημα αναφέρθηκε στην "Μαύρη Τρύπα της Καλκούτα" σαν τον πολυπληθέστερο θάνατο κρατουμένων από θερμοπληξία το 1756. Και κάπως έτσι ξεκίνησα να ψάχνω λίγο την ιστορία.
Στο κείμενο του Θάνου Παναγόπουλου βρήκα τα εξής:
Ο ναός του Αγίου Ιωάννη είναι η τρίτη παλαιότερη εκκλησία της Καλκούτας. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1784 και, χάρη στις 30.000 ρουπίες που μαζεύτηκαν σε λαχειοφόρο αγορά που οργανώθηκε γι' αυτόν τον σκοπό, ολοκληρώθηκε τρία χρόνια αργότερα. Για 60 χρόνια υπήρξε η Αγγλικανική μητρόπολη της Καλκούτας, με τον Άγιο Παύλο να παίρνει την θέση του καθεδρικού το 1847.
Κυριότερος λόγος για να επισκεφθεί κάποιος την εκκλησία αυτή είναι ένα μνημείο στο βάθος της αυλής της. Χωμένο ανάμεσα στα δένδρα υπάρχει ένας οβελίσκος και δεν είναι άλλος από το μνημείο των νεκρών της Μαύρης Τρύπας της Καλκούτας.
20 Ιουνίου 1756. Ο τελευταίος πρίγκηπας - κυβερνήτης της Βεγγάλης, ο 23χρονος Μίρζα Μούχα Σιράτζ ιντ-Νταουλάχ, μόλις δύο μήνες από την ανάρρησή στον θρόνο διαδεχόμενος τον παππού του, Αλιβάρντι Χαν, καλείται να αντιμετωπίσει έναν πανίσχυρο εχθρό, τη Βρετανική Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών που εποφθαλμιά τα εδάφη του πριγκηπάτου. Μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα των Βρετανών να τον ανατρέψουν και μαθαίνοντας για την προετοιμασία τους να του επιτεθούν, καταλαμβάνει αιφνιδιαστικά την Καλκούτα που κατείχε η εταιρεία από το 1690. Στις 20 Ιουνίου πολιορκεί και καταλαμβάνει το Φορτ Ουίλλιαμ, το φρούριό της. Από εκεί και πέρα, ουδείς γνωρίζει λεπτομέρειες για το τι συνέβη με τους Βρετανούς αιχμαλώτους. Ένας από τους συλληφθέντες, ο Τζων Ζεφάνια Χόλγουελ, θα αφηγηθεί λίγο καιρό αργότερα μια ιστορία, με κενά και αντιφάσεις, η οποία ωστόσο θα παραμείνει η κυρίαρχη εκδοχή ελλείψει άλλης.
Σύμφωνα με την αφήγηση του Χόλγουελ, συνελήφθησαν 146 Άγγλοι οι οποίοι φυλακίσθηκαν για μια βραδιά από τον στρατό του πρίγκηπα. Από αυτούς, κατά τον Χόλγουελ, οι 123 πέθαναν από δίψα και θερμοπληξία μέσα στο στενό κελί τους. Ο Χόλγουελ έστησε μια πινακίδα στην μνήμη τους, η οποία όμως εξαφανίστηκε το 1822. Το 1899, ο αντιβασιλέας λόρδος Κέρζον παρατήρησε πως δεν υπήρχε κάποιο μνημείο που να υποδηλώνει το μέρος όπου συνέβη το περιστατικό, και το 1901 στη γωνία της Πλατείας Νταλχάουζι στήθηκε ένα μνημείο για τη Μαύρη Τρύπα της Καλκούτας, το κελί δηλαδή που έγινε ο τάφος τους. Πολλοί ιστορικοί αμφισβήτησαν αυτήν την εκδοχή, ότι δηλαδή εκεί πέθαναν οι Άγγλοι. Το 1940, ένας εθνικιστής φοιτητής, ο Αμπτνούλ Ουάσεκ Μία, γκρέμισε το μνημείο και αυτό ξαναστήθηκε στην αυλή του Αγίου Ιωάννου.
Το 2000 ο ιστορικός Σάιμον Σάμα παρουσιάζοντας την «Ιστορία της Βρετανίας» κατέληξε μετά από μελέτες ότι το περιστατικό συνέβη μεν, αλλά από τα αγγλικά αρχεία φάνηκε πως δηλώθηκαν «αγνοούμενοι» 47 στρατιώτες, δηλαδή μόλις το ένα τρίτο όσων είχε αναφέρει ο Χόλγουελ.
Όσο για τον 23χρονο Μίρζα Μούχα Σιράτζ ιντ-Νταουλάχ, αυτός νικήθηκε τον επόμενο χρόνο από τον αγγλικό στρατό και σηκώθηκε η αυλαία για το βασίλειο της Βρετανικής Ινδίας.
Πηγή avgi
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου